شیوع گرفتگی عضلانی در دوران بارداری و اثر مکمل درمانی بر آن

زمینه و هدف: گرفتگی عضلانی، انقباض دردناک عضلات است که به طور شایع در دوران بارداری به خصوص در اندام تحتانی دیده می شود. در ایران درمان خاصی برای این اختلال، متداول نمی باشد؛ لذا با هدف دستیابی به راه حل مناسب با امکانات داخل کشور مطالعه حاضر طراحی شد. روش بررسی: از میان 401 زن باردار مراجعه کننده (در نیمه دوم بارداری) به درمانگاه پره ناتال بیمارستان امام خمینی (ره) تهران در سال 83-1382، 217 نفر (5/54%) که از گرفتگی دردناک عضلات ساق پا (با شدت و تناوب متفاوت) شکایت داشتند مورد بررسی قرار گرفتند. تعدادی از این بیماران که پس از بررسی های پاراکلینیک، هیچگونه اختلال الکترولیتی نداشتند و همچنین متعاقب ارزیابی تغذیه ای ریزمغذیها را در رژیم غذایی در حد استاندارد و توصیه شده دریافت کرده بودند، وارد فاز دوم مطالعه شدند. در این مرحله بیماران به دسته های مکمل درمانی به مدت 2 هفته (کلسیم، منیزیوم، ویتامین های گروه b) و گروه شاهد تقسیم شدند. سپس براساس معیار بهبودی کامل (برطرف شدن کامل علائم از نظر شدت و تناوب) با یکدیگر مقایسه شدند. داده ها پس از جمع آوری در نرم افزار آماریspss ذخیره شده و فرضیه های طرح از طریق آزمون های آماری 2، t و مدل رگرسیون لجستیک بررسی شدند. نتایج: رابطه آماری معنی داری بین بهبودی کامل با مکمل درمانی ویتامین b در مقایسه با گروه کنترل مشاهده شد. به طوریکه بهبودی کامل 71% در گروه دریافت کننده مکمل ویتامین های گروه b در مقابل 9% در گروه کنترل، 29% در گروه منیزیوم و 52% در گروه کلسیم (0001/0p<) برآورد شد. نتیجه گیری: شیوع بالای گرفتگی عضلانی به خصوص در اندام تحتانی در میان زنان باردار ایرانی (54%)، با رژیم غذایی و عادات زندگی ارتباط خاصی ندارد؛ اما مکمل درمانی ریزمغذیها (اضافه بر تغذیه عادی روزانه) می تواند تأثیر به سزایی در درمان این مشکل داشته باشد.